Wskaźnik kwas mlekowy / kwas pirogronowy
Dysfunkcja mitochondriów może prowadzić do chorób neurodegeneracyjnych i neurometabolicznych u ludzi. Kwasica mleczanowa jest częstym objawem mitochondropatii. Wynika ona z zaburzonego metabolizmu tlenu ze zwiększonym zużyciem pirogronianu w cyklu Krebsa.
Badanie stosunku mleczanu do pirogronianu pozwala na ocenę prawidłowości przebiegu procesu glikolizy. W tym szlaku metabolicznym produkowana jest energia (pod postacią cząstek ATP) oraz powstaje pirogronian. Proces glikolizy może zachodzić w warunkach tlenowych i beztlenowych.
Gdy reakcje zachodzą w warunkach beztlenowych (np. podczas intensywnego wysiłku, w niedokrwistości, zaburzeniach krążenia), wówczas pirogronian przekształcany jest w mleczan.
Podwyższony poziom pirogronianu i mleczanu może świadczyć o tym, że zaburzona jest gospodarka węglowodanowa i obniżona wydajność energetyczna w organizmie. Do wzrostu poziomu pirogronianu oraz mleczanu mogą przyczyniać się niedobory składników odżywczych.
Oznaczenie jest przeprowadzane przy użyciu chromotografii cieczowejspektrometrii mas (LC-MS/ MS). Metoda ta jest lepsza od powszechnie stosowanych fotometrycznych procedur testowych.
Mleczan i pirogronian w osoczu podlegają stałym zmianom spowodowanym wysiłkiem fizycznym, stresem i aktualnym spożyciem pokarmu, w związku z tym odzwierciedla rzeczywisty stan w momencie pobrania próbki krwi. Stosunek stężeń mleczanu i pirogronianu w osoczu jest ogólnym parametrem pomiarowym dla tlenowych lub beztlenowych procesów metabolicznych. Zwiększony stosunek mleczanu do pirogronianu jest wskaźnikiem niedostatecznego zaopatrzenia komórek w energię, co wskazuje na dominację beztlenowych procesów metabolicznych.
W związku z tym, że konwersja pirogronianu w mleczan zachodzi również w próbkach krwi, należy ściśle przestrzegać przygotowania do badania, ponieważ w przeciwnym razie można spodziewać się fałszywie niskich wartości pirogronianu.
